“Efsane” kelimesi köken olarak Farsça’dan gelmekte olup “efsane” veya “Fesâne” olarak geçer. Türkçe’de ise “söylence” olarak geçmektedir. Osmanlı Türkçesi’nde ise Arapça “ustûre” kelimesinin çokluk şekli olan “esatîr” olarak söylenmiştir. Latince’de “legendus” olarak İngilizce’de ise “legend” olarak kullanılır. Yunanca’da ise “Mitos” veya “Mit” olarak geçmektedir.
Efsane, temeli bazen gerçek bazen de gerçeküstü olaylara ve kişilere dayanan olaylardır. Bu öyküler kuşaktan kuşağa aktarılarak anlatılır. Birçoğunda abartı söz konusudur.
Efsanelerde anlatılan olaylar belli kişi ve yerleri içerdiği için inandırıcılıkları daha fazladır. Olağanüstü olayları içerdiği için insanlar dinledikleri zaman gizemli bir yolculuğun içerisinde yol alırlar.
Efsane türleri
Efsaneleri yapı olarak incelediğimizde genellikle farklı konular üzerine yoğunlaştığını görürürüz.
- Tarihi olaylar ve kişiler ile ilgili efsaneler
- Olağanüstü olaylar, kişiler, varlıklar ile ilgili efsaneler
- Dini olaylar ile ilgili efsaneler
- Yaradılış üzerine olan efsaneler
- Hayvanlar ile ilgili efsaneler
- Belirli bir bölge veya yer üzerine olan efsaneler
Yapısı itibariyle efsaneler ve destanlar birbiri ile karıştırılır. Fakat destanlar milletlerin yaşadığı önemli olayları, savaşları ve kahramanları konu olur. Fakat bu durumu her efsane için söylememiz mümkün olmamaktadır. Destanlarda uzun ve geniş bir içerik vardır. Fakat efsaneler daha kısa ve anonimdir, belli bir anlatım kuralı yoktur.