Kız Kulesi Efsaneleri – Bölüm 2
Bu yazımızda “Kız Kulesi Efsaneleri – Bölüm 1” ile başladığımız yolculuğumuza Bölüm 2 ile devam ediyoruz.
Bu bölüme “Leandros ve Hero”nun efsanesiyle başlayıp, Osmanlı zamanda geçtiği söylenen “Battal Gazi”nin hikâyesi ile devam edeceğiz. İkinci hikâyemizin sonlarına doğru halk arasında kullanılan ünlü bir deyiminde ortaya çıkışını göreceğiz…
Eğer ilk bölümü okumadıysanız yazımızın sonunda yer alan linke tıklayıp 1. Bölümü okuyabilirsiniz.
“Hero ve Leandros” Efsanesi
Biz dönem Kız Kulesi’nin “Leandros’un Kulesi” olarak anılmasını sağlayan bu efsane çok eski dönemlere dayanır.
Efsaneye göre bugünkü Üsküdar sırtlarında Tanrıça Afrodit için yapılmış bir tapınak vardı. Efsaneye adını verenlerden Hero, bu tapınakta bulunan rahibelerdendi ve görevi Kuledeki kuşlara bakmaktı. Her yıl bahar zamanı tapınağın çevresinde törenler yapılır, aşkı arayan veya sevgililerine kavuşmak isteyenler burada dua ederdi.
Efsaneye konu olacak bir aşkın başlangıcı
Yine bir bahar zamanında Boğaz’ın diğer kıyısında oturan Leandros, bu törene katılmak için tapınağa gelir ve burada Hero ile karşılaşır. İki genç birbirine âşık olur. Yalnız bu aşka bir engel vardır. Hero rahibedir ve evlenmesi kesinlikle yasaktır.
Leandros ne olursa olsun Hero’ya kavuşmak için her yolu denemeye karar vermiştir. Bir gece kıyıdan Kule’ye doğru bakarken, Kule’nin tepesinde ateş yandığını görür. Hero, Leandros’a elindeki meşale ile Kule’nin yolunu gösterir. Deniz durgundur ve ayın parlak ışığı Leandros’un yolunu aydınlatmaktadır. İyi bir yüzücü olan Leandros, Hero’ya kavuşmak için denize atlar ve yüzerek kuleye ulaşır. İki genç birbirine kavuşur ve o günün sonrasındaki her gece Leandros, Hero’ya kavuşmak için Kız Kulesi’ne yüzer…
Boğazın Fırtınaları
Leandros, fırtınalı bir gecede aşkı Hero’ya kavuşmak için yine Boğaz’a atlar ve yüzmeye başlar, Hero’da meşale ile ona yol göstermektedir. Fakat rüzgârın etkisiyle Hero’nun meşalesi söner ve tekrar yakamaz… Leandros karanlığın içinde yolunu kaybeder, nereye doğru yüzeceğini bilemediği için Boğaz’ın karanlığı içinde kaybolur…
Sabaha kadar sevgilisini bekleyen Hero, gün aydınlandığında Leandros’un bedenini karşı kıyıda görür ve bu acıya dayanamayıp o da kendini Boğaz’ın sularına bırakır…
Battal Gazi Efsanesi
Kız Kulesi ile ilgili yakın döneme ait anlatılan hikâyelerden biri de Battal Gazi efsanesidir. Osmanlı döneminde geçen bu hikâyede, Battal Gazi’nin askerleri ile birlikte Kız Kulesi’ne baskın yaptığı ve burada bulunan hazineleri alarak, Kız Kulesi’nde yaşayan Üsküdar Tekfuru’nun kızını kaçırdığı anlatılır.
Hikâyeye göre, İstanbul’u kuşatmaya gelen Battal Gazi, kuşatmadan sonuç alamayınca Kız Kulesi’nin karşında bulunan kıyıya karargâhını kurar ve yedi yıl boyunca burada yaşar. Burada bu kadar uzun süre kalmasının sebebi de, tekfurun kızına âşık olmasıdır.
Üsküdar Tekfuru, Battal Gazi’den korktuğu için hazinelerini ve kızını kuleye kapatır. Şam seferinden dönen Battal Gazi’de kayık ile Kız Kulesi’ne gelir tekfurun kızını ve hazinelerini alır. Sonrasında atına atlar ve uzaklaşır.
Halk arasında kullanılan “Atı alan Üsküdar’ı geçti” sözünün de buradan geldiği söylenir…
Bu ve benzeri hikâyeler nedeniyle de halk arasında kulenin adı Kız Kulesi olarak söylenmeye başlar.
Efsaneci.com’un kişisel yorumları:
- Battal Gazi’nin 8. Yüzyılda yaşadığı tahmin ediliyor. Battal Gazi Destanı’nda ve bazı halk hikâyelerinde Battal Gazi’nin Emeviler döneminde Arap ordusuyla beraber İstanbul’u kuşattığı anlatılıyor. Bizans tarihindeki verilerde bu olayı doğrular nitelikte.
- Destanda Battal Gazi’nin İstanbul’u kuşattığında yirmili yaşlarında olduğu ve kuşatmanın 717-718 yıllarında gerçekleştiği söylenmektedir. Eğer hikâyede anlatıldığı gibi Battal Gazi, kuşatma sonrasında 7 yıl daha Üsküdar kıyısında kaldıysa, anlatılan hikâye 724-725 yılları arasında gerçekleşmiş olabilir.
Kız Kulesi Efsaneleri – Bölüm 1 http://www.efsaneci.com/2015/kiz-kulesi-efsanesi/